Jedzenie kupowane z ulicy i spożywane w biegu raczej nie kojarzy się pozytywnie. Czerstwa bułka z mięsem niewiadomego pochodzenia i dziwnym sosem, kupowana z powodu palącego głodu w fastfoodowej sieci, albo zapiekanka z niezachęcającej budki przy ulicy.
Na szczęście trwająca od paru sezonów moda na zdrowe, regionalne jedzenie rewolucjonizuje również liczne, uliczne stragany z jedzeniem, pokazując, że „z biegu” może również oznaczać „smacznie i zdrowo”. Polskie jedzenie uliczne nadal jest zdominowane przez zapiekanki i kebaby, czasem urozmaicone burgerami, czy też kanapkami ze składników pochodzących od lokalnych producentów. Na szczęście w Skandynawii od lat buduje się własne tradycje w tej dziedzinie.
Hot-dog to tylko początek
Widząc szwedzki korvikiosk wiele osób myśli o tradycyjnych hot-dogach z ameryki. Na szczęście tylko kiełbasa i bułka są tutaj częścią wspólną, ponieważ smak i jakość są zupełnie inne. Na pewno znajdziesz tam klasyczną wersję z musztardą i keczupem, ale bardziej kusząco wygląda wersja räksallad, czyli bułka z majonezową sałatką z krewetek na wierzchu. Opcja na dłuższa chwilę to korv na talerzu, który jest pozbawiony bułki, z ziemniaczanym purée i sałatką z piklowanych ogórków (bostongurka). Jednak za prawdziwą bombę kaloryczną uchodzi tunnbrödsrulle – kiełbaska, purée, sałatka z krewetek, odrobina świeżych warzyw są zawinięte w odpowiedni placek przypominający tortillę i polane musztardą i keczupem. Ponoć jest to świetna przekąska na kaca.
W Danii najpopularniejszym jedzeniem ulicy jest pølsemænd czyli „pan od kiełbasek”. Te specyficzne kiełbaski, posiadają dość mroczną historię – w latach 20. XX wieku w czerwonym barwniku zanurzano nieświeże kiełbaski, które następnie były sprzedawane głodującym Duńczykom w niższej cenie. Z czasem barwienie wszystkich kiełbasek stało się normą, a teraz można przebierać wśród produktów najwyższej jakości mięsa, doprawionego mieszanką aromatycznych, azjatyckich przypraw. Rød pølse podawane są najczęściej na talerzu, z przepysznymi sosami, sałatką z ogórków, podsmażaną cebulką, sosami i świeżym pieczywem.
Ryba na szybko
Chcąc spróbować iście szwedzkiego dania, wędrując po ulicach zwróć uwagę na białe budki z napisem strömming. Oprócz przeróżnych wersji śledzi w marynatach i kiszonych, serwuje się tam świeże, podsmażane filety, na ogół serwowane z purée, lub też chrupkim pieczywem i sosem tatarskim. Można tam również natrafić na śledziowe burgery, czyli rybę podaną w bułce, z warzywami – jest to bardzo wygodna opcja, jeśli chcesz coś kupić na wynos.
Coraz popularniejsze stają się mobilne jadłodajnie (food truck) – wiele z nich posiada w ofercie świeże owoce morza. Sałatka z dodatkiem krewetek, kanapka z kawiorem czy też rybne ciasteczka doprawione sosem tatarskim – jeśli chcesz tego spróbować, koniecznie zrób to w Skandynawii.
Kanapka, czy nie kanapka?
Skandynawowie bardzo lubią kanapki, a na duńskich stoiskach ze smørrebrød można kupić przepyszne egzemplarze. Świetnie funkcjonują tam restauracje, które oferują aż 200 wariantów tej potrawy, a jakąś jej formę oferuje niemal każdy punkt gastronomiczny w Danii. Taka kanapka składa się z żytniego chleba, który został wypieczony w tradycyjny sposób.
Jedna z najsławniejszych odmian smørrebrød nosi nazwę Słońce nad Gudhjem i oprócz chleba zawiera również wędzonego na gorąco śledzia, szczypiorek, rzodkiewkę oraz żółtka jaj. Szczególnie głodni klienci mogą do tego zamówić przepyszną sałatkę ziemniaczaną. Chociaż smørrebrød można kupić na licznych ulicznych stoiskach, najlepiej jednak zjeść to danie na siedząco. To samo dotyczy szwedzkiego smörgåstårta, który nie bez powody jest nazywany tortem kanapkowym.
Dobrze, tylko gdzie?
W tej kwestii, na całym świecie obowiązuje jedna zasada – wybieraj te stoiska, gdzie jest dużo ludzi, najlepiej miejscowych. Jest to wskazówka na to, że w danym miejscu jedzenie jest dobre, ale również mamy pewność, że wszystkie składniki są stale wymieniane i świeże. Dobrego ulicznego jedzenia w Skandynawii warto szukać w halach targowych, przykładowo na Saluhallen lub Feskekörka w Göteborgu. W poszukiwaniu ryb idź gdzieś nad wodę – w okolicach portów znajdziesz targowiska z produktami pochodzącymi dosłownie prosto z morza. W wielu miastach powstają także miejsca skupiające pasjonatów jedzenia, gdzie oprócz dań tradycyjnych można również zasmakować egzotycznych potraw.