Rodziny języków skandynawskich – duński

Skandynawia przyciąga uwagę wielu, nie tylko za sprawą pięknych widoków i niezmąconej obecnością ludzką natury, ale też niezwykłej kultury i uprzejmości zamieszkujących ją ludzi. Duńczycy, Szwedzi, Norwegowie, Finowie i Islandczycy, choć pochodzą z różnych krajów, mają ze sobą wiele wspólnego. Jedno z ciekawszych podobieństw odkrywanych przez podróżników w Skandynawii to języki – brzmiące obco, często jak zmyślone dialekty z filmów fantasy, a jednocześnie niezwykle urzekające i warte nauki, choćby dla samej satysfakcji. W ramach zgłębiania kultury Skandynawów, dziś zapraszamy na zupełnie nową serię wpisów o rodzinie języków skandynawskich. Na początek: Dania.

Język duński – sekrety nauki mowy Andersena

Język ojczysty Hansa Christiana Andersena zdecydowanie nie należy do najłatwiejszych na świecie. Dźwięki, które często nie występują w żadnym innym języku, pisownia wspólna dla większości języków skandynawskich i fonetyka, która dla postronnego słuchacza może brzmieć jak bulgotanie raczej ni płynna mowa to tylko niektóre z powodów, dla których duński jest trudnym, ale jednocześnie tak pięknym do nauki językiem. Co warto o nim wiedzieć przed rozpoczęciem nauki?

Nauka duńskiego w domu czy szkole językowej?

Przede wszystkim warto zdać sobie sprawę, że duński jest jednym z najmniej popularnych języków nordyckich, a co za tym idzie, dostęp do gotowych kursów w szkołach językowych czy nawet samouczków może być tu nieco utrudniony. Nie należy się jednak zrażać, bo zarówno w Internecie, jak i specjalistycznych wydawnictwach językowych pojawiają się dedykowane pakiety do nauki języka duńskiego wraz z niezwykle ważnymi lekcjami wymowy, która sprawia nowym uczniom zdecydowanie najwięcej problemów. Dobrym pomysłem dla tych, którzy pomimo kursów mają problem z nauką wymowy duńskiej jest… wyjazd do Danii! Tak zwana immersja, czyli całkowite zanurzenie się w języku i otoczenie się nim na każdym kroku jest najlepszym sposobem na przyswojenie specyficznych dźwięków, które trudniej opanować w domowym środowisku.

 

Ciekawostki w języku duńskim

Alfabet duński jest krótszy od polskiego i zawiera zaledwie 29 liter, co znacząco ułatwia jego naukę, ale też powoduje, że niektóre znane nam litery alfabetu zostały zastąpione innymi, specyficznymi dla języka „znaczkami”. Co ciekawe i z perspektywy polskiego ucznia dość nietypowe, duńczycy nie używają zwrotów Pan/Pani, a jedynie Ty, zwracając się nim zarówno do każdej płci, jak i osób znanych i nieznanych. W duńskim nie ma też podziału na rodzaj męski i żeński.

Podstawy języka duńskiego – jak podejść do nauki języków skandynawskich?

Zdecydowaną zaletą całej rodziny języków skandynawskich jest ich jednakowe pochodzenie, bo choć języki przez lata zmieniały się, w wielu aspektach są wciąż do siebie bardzo podobne. Dobrym tego przykładem jest pisownia języka duńskiego, niezwykle zbliżona do tej znanej z języka norweskiego. W efekcie wiele osób znających norweski często czyta duńskie zdania po norwesku nie zdając sobie z tego sprawy. Główną różnicę zrobi tu wymowa, która dla poszczególnych zlepków zgłosek będzie nieco odmienna – mówi się, że Duńczycy podczas rozmowy brzmią, jakby pokasływali, podczas gdy inne języki skandynawskie są znacznie bardziej śpiewne. Zjawisko to ma nawet swoje specjalne określenie – . stød.

Jak w przypadku prawie każdego języka obcego, podstawową zasadą dla początkujących będzie zapamiętanie specyficznej wymowy – w przypadku duńskiego litera „r” brzmi bardziej gardłowo, jak polskie „a” lub „h”, co przykładowo oznacza, że słowo „mor” (mama) będzie brzmiało jak „moa”, a jeśli przed r pojawi się „a”, całość brzmi jak długie „aaa”. Niuansów tego typu jest w języku wiele, dlatego na nauce każdego dźwięku warto skupić się odrębnie.

Język duński należy do grupy skandynawskiej języków germańskich i jest obowiązującym językiem urzędowym nie tylko w Danii, ale również na Wyspach Owczych, Grenlandii oraz w Islandii. Nawet jeśli jego opanowanie w całości okaże się zbyt dużym wyzwaniem, opanowanie fraz takich jak: „pomocy” (Hjælp /jelp/), „nie rozumiem” (Jeg forstår ikke. /jaj fesztyr ikke./), czy „dziękuję” (Tak /tak/) może okazać się niezwykle przydatne i to nie tylko podczas podróży po Danii.